Wetenschap in de media

Gent - 17 november 2009

Onderwerp

Voor de meeste mensen zijn de media de belangrijkste bron van wetenschappelijke informatie. Maar we worden er niet altijd veel wijzer van. In de krant lezen we bijvoorbeeld dat de Lange Wapper fijn stof zal veroorzaken wat schadelijk is voor de gezondheid. ‘s Middags beweert een onderzoeker op zijn beurt op de radio dat de gezondheidsrisico’s van fijn stof overdreven zijn. En ’s avonds zien we op de televisie dan weer een wetenschapper verkondigen dat de lucht binnenshuis vaak sterker vervuild is dan de buitenlucht. We blijven verward achter. Wat zijn de oorzaken van deze tegenstrijdige berichtgeving? En hoe gaan we er het best mee om?

Media ...

De media spelen zeker een rol. De Britse journalist Nick Davies rekende uit dat de voornaamste Britse kranten de jongste twintig jaar drie keer zo dik zijn geworden, terwijl de redacties gelijk zijn gebleven. Journalisten hebben geen tijd om nieuws te checken omdat alles veel te snel moet gaan. Daardoor zijn ze afhankelijk van persagentschappen en public relations bureaus. Journalisten trekken steeds minder zelf op onderzoek, maar baseren zich op voorgekauwde gegevens . De ‘woorden van wetenschapper x’ komen niet uit zijn mond, maar uit de pen van zijn pr-afdeling. Wellicht overdrijft Davies op enkele punten, maar dat neemt niet weg dat hij wel een aantal rake punten aankaart.

... en wetenschap!

Niet alleen de media zijn verantwoordelijk. Ook de wetenschap doet mee. Sommige epidemiologen ontdekken overal risico’s, ook al zijn die vaak meer statistiek dan werkelijkheid. Andere wetenschappers stellen hun onderzoeksresultaten extremer voor dan ze zijn, om fondsen los te krijgen van industrie of overheden.

Stellingen

Bestaat objectiviteit in de media?
Wie beslist wat gepubliceerd wordt?
Hoe omgaan met tegenstrijdige bevindingen in de wetenschap?
Waarom lees ik op maandag dat GMO’s veilig zijn en op donderdag het omgekeerde?

Gasten

Directeur Fonds Pascal Decroos Ides Debruyne

Ides Debruyne is medestichter en directeur van het Fonds Pascal Decroos en actief in een resem andere journalistieke verenigingen. Zijn focus is onderzoeksjournalistiek. Hij geeft lezingen over onderzoeksjournalistiek aan verschillende hogescholen en is praktijkassistent aan de Universiteit Gent. Meer...

Communicatiewetenschapper Dr. Pieter Maeseele

Pieter Maeseele is als docent verbonden aan de Erasmushogeschool Brussel. Als mediasocioloog spitst zijn onderzoek zich toe op de representatie en receptie van wetenschap, technologie en het milieu in de media. In april 2009 heeft hij een doctoraat afgewerkt aan de UGent over de relatie tussen media en wetenschap. Hierin had hij vooral oog voor de berichtgeving van GGO's in Vlaamse kranten.

Knack-journalist en moderator Joël De Ceulaer

Joël de Ceulaer is redacteur van het tijdschrift Knack. In 2004 maakte hij de succesvolle tv-serie "Grote Vragen" voor Canvas, waarvan in 2005 het gelijknamige boek verscheen. Vanuit zijn brede interesse schreef hij tientallen stukken over wetenschap, religie en filosofie. Joël is een ervaren moderator, en een grote supporter van het concept wetenschapscafé."

Mis het volgende wetenschapscafé niet! Schrijf je in op onze nieuwsbrief:

Volg ons op facebook en twitter:

Wetenschapscafe volgen