Mens versus bacterie: gelijke strijd?Onderwerp
Gent - 10 december 2013
Onderwerp
“Overheid onderschat ziekenhuisbacterie”
“Elke 5 minuten besmetting met ziekenhuisbacterie”
De onheilsberichten over de ziekenhuisbacterie vliegen ons om de oren. Maar ondertussen blijven we lustig antibiotica nemen. Hoe gevaarlijk is die ziekenhuisbacterie eigenlijk? Moeten we er ons echt ongerust over maken, of wordt het allemaal overdreven in de media?
Antibiotica werken immers wel goed: ze bestrijden de bacteriën die ons ziek maken. We kennen wel allemaal het verhaal van de Britse arts Fleming, die in 1928 – bij toeval – het eerste antibioticum penicilline ontdekte, en daarvoor later de Nobelprijs won. Maar nu, zoveel jaren later, worden bacteriën minder en minder gevoelig voor antibiotica: ze worden resistent. Er wordt artsen aangeraden minder antibiotica voor te schrijven. Maar is dat een goede oplossing? En wat moeten we dan doen als we ziek zijn?
We hebben natuurlijk ook ons eigen immuunsysteem: ons lichaam verdedigt zich van nature tegen indringers. We maken ook gebruik van vaccins: een griepprik wekt een immuunrespons op zonder ons ziek te maken, maar zorgt er wél voor dat we bestand zijn tegen de griep. Maar… waarom werken antibiotica eigenlijk niet tegen virussen, zoals de griep?
"Stoelgangtransplantatie doet beter dan antibiotica"
Maar het is zeker niet allemaal slecht nieuws... we hebben bacteriën ook broodnodig. Ons lichaam bevat maar liefst 10 keer meer bacteriën dan lichaamscellen! En die weelderige bacteriële wereld in ons lichaam kan zelfs de afweer tegen ziekten stimuleren. Een goede balans van bacteriën is dus cruciaal voor onze gezondheid.
Enkele vragen
- Waarom zijn sommige bacteriën nuttig en andere schadelijk?
- Wat doen antibiotica precies?
- Waarom hebben antibiotica geen zin bij een virus zoals verkoudheid of griep?
- Hoe worden bacteriën resistent tegen antibiotica?
- Hoe gevaarlijk is de ziekenhuisbacterie?
- Verstoren antibiotica de ontwikkeling van ons immuunsysteem?
- Hoe ontstaat immuniteit?
- Wat kunnen we doen om ons afweersysteem sterker te maken?
Gasten
Professor Geert Claeys
Geert Claeys werkt als medisch microbioloog en ziekenhuishygienist in het UZ Gent, waarbij hij dagelijks bacteriën opzoekt die patiënten ziek maken. Daarnaast onderzoekt hij ook welke antibiotica (nog) werkzaam zijn, waarbij hij overleg pleegt met de artsen die infecties vaststellen en behandelen. Als docent medische microbiologie aan de UGent geeft hij les over infecties en hygiene aan studenten geneeskunde, verpleegkunde en farmacie.
Professor Geert Leroux-Roels
Geert Leroux-Roels is gewoon hoogleraar aan de Vakgroep Klinische Biologie, Microbiologie en Immunologie van Universiteit Gent.
Knack-journalist en moderator Joël De Ceulaer
Joël De Ceulaer was van 2011 tot 2013 journalist bij De Standaard. In september 2013 keerde hij terug naar het weekblad Knack, waar hij tussen 1999 en 2011 ook al voor werkte. De Ceulaer werkte ook mee aan Canvas-programma's zoals 'Spraakmakers' en 'Grote Vragen'. Joël is een ervaren moderator, en een grote supporter van het concept wetenschapscafé.
Links
Een paar weken voor dit wetenschapscafé vindt de Dag van de Wetenschap plaats. Zo kun je op het wetenschapsfestival 'waar of niet waar' in de Vooruit bijvoorbeeld de duolezing "Darmbacteriën: sleutel tot de menselijke gezondheid" bijwonen. Of kom meer te weten over "Stinkende oksels" op de Simpel Gezegd sessies...
Vorige edities in Gent